1- भगवान नृसिंह का पूजन-
हाथ में अक्षत पुष्प लेकर- नृसिंह भगवान् का आह्वान मन्त्र बोलें । भावना करें कि दुर्बल, साधनहीन, आदर्शवादियों के समर्थक, समर्थ, सम्पन्न, अनाचारियों के काल भगवान् नृसिंह की चेतना यहाँ अवतरित होकर समाज का कायाकल्प करेंगे ।
मंत्र-
ॐ नृसिंहाय विद्महे, वज्रनखाय धीमहि। तन्नो नृसिंहः प्रचोदयात्॥ ॐ श्री नृसिंहभगवते नमः। आवाहयामि, स्थापयामि, ध्यायामि ।
2- मातृभूमि पूजन
मृत्तिका पूजन करने के लिए पुष्प, रोली, कलावा, चन्दनादि लसे निम्न मन्त्र बोलते हुए उसकी पूजा करें ।
मंत्र-
ॐ मही द्यौः पृथिवी च न ऽ, इमं यज्ञं मिमिक्षताम्। पिपृतां नो भरीमभिः। ॐ पृथिव्यै नमः। आवाहयामि, स्थापयामि, ध्यायामि ।
3- त्रिधासमतादेवी पूजन
फूल चावल लेकर भावना करें कि पूजन के साथ विषमता को निरस्त करने वाले समत्व भाव का, सबमें संचार हो रहा है ।
मंत्र-
ॐ अम्बेऽअम्बिकेऽम्बालिके, न मा नयति कश्चन ।
ससस्त्यश्वकः सुभद्रिकां, काम्पीलवासिनीम् ॥
4- होलिका दहन करें
अनीति के विनाश की भावना से होलिका दहन करें ।
मंत्र-
ॐ भूर्भुव: स्वर्द्यौरिव भूम्ना पृथिवीव वरिम्णा ।
तस्यास्ते पृथिवि देवयजनि पृष्ठेऽग्निमन्नादमन्नाद्यायादधे ॥
5- क्षमावाणी
सभी लोग अपने- अपने हाथों को अञ्जलिबद्ध करके निम्न मन्त्र बोलते हुए द्वेष- दुर्भाव छोड़ने के रूप में जलांजलि दें और किसी के प्रति भी मन में जो द्वेष- दुर्भाव हों, उसे त्याग दें ।
मंत्र-
ॐ मित्रस्य मा चक्षुषेक्षध्वमग्नयः, सगराः सगरास्थ सगरेण नाम्ना, रौद्रेणानीकेन पात माऽग्नयः। पिपृत माग्नयो गोपायत मा नमो, वोऽस्तु मा मा हि ऽ सिष्ट ॥
6- नवान्न यज्ञ
जलती हुई होली में नवान्न की 11 आहूति प्रदान करें एवं थोड़ा बचाकर उसी का प्रसाद बनाकर सभी को बांट दे ।
मंत्र
ॐ अन्नपतेऽन्नस्य नो, देह्यनमीवस्य शुष्मिणः ।
प्रप्रदातारं तारिषऽऊर्जं, नो धेहि द्विपदे चतुष्पदे ॥
7- भस्म धारण
होलिका की भस्म को मस्तक, कण्ठ, हृदय, भुजाओं में धारण करे और बाद में प्रसाद और जयघोष के बाद पूजन क्रम समाप्त करें ।
मंत्र-
ॐ त्र्यायुषं जमदग्नेः, इति ललाटे ।
ॐ कश्यपस्य त्र्यायुषम्, इति ग्रीवायाम् ।
ॐ यद्देवेषु त्र्यायुषम्, इति दक्षिणबाहुमूले ।
ॐ तन्नोअस्तु त्र्यायुषम्, इति हृदि ॥
********